Prace nadesłane zaznaczone są kolorem

I wyprawa krzyżowa

Wstęp

Wtorek, 27 stycznia 1095 roku w Clermont we Francji. Obecna głowa kościoła katolickiego papież Urban II wygłasza przemowy i oświadczenia. Dopiero pod koniec swej mowy, wspomina o wizji wielkiej wspaniałej wyprawy aby odzyskać dla chrześcijaństwa Ziemię Świętą. Papież mówi z wielką pasją i poświęceniem, setki biskupów i księży zgromadzonych w Clermont, jakby pod napływem emocji przemówienia papieża, popierają jego wyprawę. Papież co chwilę w swym przemówieniu powtarzał Bóg tak chce!. Po zakończeniu przemówienia, legat papieski biskup Ademar uklęknowszy pod tronem poprosił Papieża o pozwolenie na udział w wyprawie. Kolejnego dnia, z Francji wiadomość o wyprawie obiegła całą Europe.

Przyczyny krucjat

Początkiem wypraw Europejczyków na niewiernych były konflikty na półwyspie iberyjskim. Tam monarchowie hiszpańscy non-stop walczyli o swe ziemie z Emira­tem Kordoby. Wtedy to papież Aleksander II wygłosił przemówienie, w którym prosił o pomoc dla Hiszpanów. Tak narodziła się idea wypraw przeciwko niewiernym. Stopniowo się kształtowała. Udzielający brali krzyż i powtarzali że walczą o wiarę.

Drugą równie ważną przyczyną było zbytnie przeludnienie Europy. Po prostu potrzeba było nowych ziem. W szczególności takowych potrzebowali Francuzi i Niemcy gdzie wystepował bardzo wysoki wyż demograficzny. Dlatego też postanowiono wybrać taką drogę ekspansji po nowe ziemie. Władcy europejscy widzieli również swoje korzyści w wyprawach krzyżowych. Skarbce w miastach palestyńskich były pełne, a ich niezwykłe wyroby drogie. Dlatego większość monarchów widziała w krucjatach nie tylko wiarę, lecz również korzyści materialne.

Dzięki krucjatom również Kościół Rzymski poprawiał sobie reputację. Każde udane oblężenie miasta w Palestynie spotykało się z dużym entuzjazmem w Europie. I tak Kościół zyskiwał przewagę nad swoim „rywalem” Bizantyjskim. A Ci znów, mówiąc o Cesarstwie Bizantyjskim, byli cały czas gromieni przez Turków w Azji Mniejszej, byłaby to także obraza dla papiestwa gdyby Turkom bezbronnie udało się zdobyć Konstantynopol.

Pierwsza krucjata

Tak jak już pisałem, Europa przeżywała przeludnienie chłopów. Dlatego po wygłoszeniu papieża postanowiono, że wpierw zostanie zorganizowana tzw. wyprawa ludowa. Do Rzymu zgłosił się Piotr Pustelnik, powiedział on. że w miarę napływu chłopów postara się zorganizować wyprawę ludową. Łącznie powstało pięć oddziałów chłopów. Na ich czele stanęli dowódcy. Różne źródła mówią o różnych ilościach żołnierzy. Jedne źródła podają że było aż 180 000 chłopów, a inne, że tylko śmieszne 12 000. Niestety, Piotr Pustelnik miał wielkie problemy z niezorganizowaną hołotą (bo tak ich można nazwać). Już nad Renem większość uczestników zrezygnowała z wyprawy, ponieważ woleli grabić miejscowe tereny i dopuszczać się ekcesów antysemickich.

Jednak 1 sierpnia 1095 roku dwa oddziały z tych pięciu, już także niepełne, dotarły do samego Konstantynopola. Ówczesny Cesarz Bizancjum, Aleksy, zaproponował Pustelnikowi zaczekać na krucjatę rycerską, ten jednak zdecydował ruszyć dalej. Bizantyjskie statki przetransportowały chłopów przez Cieśninę Bosfor do Azji Mniejszej. Tam od razu ruszyli na Nicea, zostali jednak zmasakrowani przez siły sułtana Ar Rumu Kilidż Arsłana.

Zupełnie inne losy miała krucjata rycerska. Wyruszyła rok później, w 1096 roku. W jej skład wchodzili głównie Lotaryńczycy, Normanowie włoscy, Prowanslaczycy z Tuluzy, armia papieska oraz rycerstwo francuskie. Niestety, nijak się miały stosunki Krzyżowców z Bizancjum, o ile zadbanie o kilka tysięcy chłopów nie stanowiło problemu, to jednak 300 000 Krzyżowców (na tyle obliczał armię Papież Urban II), mogło być problemem. Głównym niepokojem Cesarza Aleksego było to, że Krzyżowcy być może będą chcieli zmusić Bizancjum, aby wyrzekło sie schizmy kościelnej. Cesarz miał także oczywiście kłopot z Turkami, którzy przejęli wszystkie posiadłości bizantyjskie w Azji Mniejszej. Aleksy miał jednak pomysł. Postanowił, że wszyscy Krzyżowcy, którzy przejdą przez Konstantynopol będą musieli złożyć przesięgę, na której poświadczą że wszystkie ziemie zdobyte podczas tej krucjaty oddadzą prawowitemu właścicielowi, czyli Bizancjum. Tak też sie stało. Krzyżowcy w końcu po załatwieniu spraw w Konstantynopolu 6 maja 1097 roku stanęli pod murami Nicei. W Turcji tymczasem trwała wojna domowa, przez co podzieliła się na kilka mniejszych hrabstw. Obrońcy Nicei spodziewali się, że zastaną tak słabo zorganizowane wojsko, jak wyprawa ludowa. Mylili się… Po zobaczeniu z murów armii Krzyżowców, starali się wezwać posiłki z Iconium. Jednak, gdy te nie docierały, mieszkańcy po 6 tygodniach oblężenia postanowili otworzyć bramy miasta… Bizancjum. Tak Bizancjum. Krzyżowcy wpadli po raz kolejny w konflikt z Cesarstwem po takim wybryku. Ruszyli jednak dalej. Niestety, łacinnicy byli słabo zorganizowani, każdy władca szedł własną drogą. Pod Doryleum spotkali spóźnioną odsiecz turecką.

Bitwa, z powodu słabej organizacji krzyżowców, skończyła się niemal ich porażką, opanowali jednak sytuację w ostatniej chwili. Teraz nic już nie stało im na drodze, aby ruszyć w głąb Antolii do Iconium. Wyczerpana armia łacinników, nawiedzana chorobami, wkroczyła w końcu w obszary zamieszkane i zdobyła Iconium. Po oblężeniu Iconium, krzyżowcy zastanawiali się jednak, czy zabezpieczyć sie przed Turkami czy jednak udać sie prosto do Palestyny. Główne siły krzyżowców postanowiły jednak udać się do Palestyny. Odłam armii z Baldwinem na czele ruszył do Edessy, marząc o utworzeniu pierwszego państwa łacinników na wschodzie. Udał się on tam pod pretekstem udzielenia pomocy ormiańskiemu władcy Edessy. Sam jednak, po udzieleniu pomocy, przejął rządy w mieście i utworzył pierwsze państwo łacińskie na wschodzie. Było to historyczne wydarzenie i pobudzające główną armię do sukcesów. Październik 1097 rok, krzyżowcy wykończeni docierają pod mury Antiochii, oblężenie jej trwało prawie rok! I trwałoby dłużej gdyby nie zdrada jednego z dowódców miasta, który wpuścił łacinników do niego. Ci nastomiast je splądrowali i wypoczęli. Jednak nie na długo. Armia Emiratu Mosulu już dochodziła pod Antiochie. W końcu rozpoczęła ją oblężać przez około trzy miesięce. Krzyżowców w mieście pozostało ok. 5 tysięcy, natomiast Turków ok. 20 tysięcy. Bitwę stoczono pod murami miasta. I choć krzyżowcy wygralii, to jednak ich starty były orgomne. Nie posiadali już żadnej konnicy, a resztki ich armii były wykończone. O zwycięstwie pod Antiochią mówi się dzięki włóczni św. Maurycego, odnalezionej w katedrze antiocheńskiej.

Tymczasem Egipcjanie z rodu Fatymidów w 1098 roku przejęli kontrole nad Ziemią Świętą – Jerozolimą. Z kolei małe hrabstwa na południu poddawały się po kolei krzyżowcom. W końcu łacińskie rycerstwo z Gotfrydem na czele postanowiło wybrać się pod mury Jerozolimy, dotarli tam na początku czerwca 1099 roku. Zdziwiło ich to, że napotkali bardzo mały opór nawet w samym oblężeniu miasta. W końcu, 15 lipca, resztkami wojsk krzyżowcy przejęli cel krucjaty, czyli Jerozolimę. W kilka dni połowa wojsk łacinników postanowiła powrócić do Europy. Zostało ok. 3000 wojsk, dzięki którym utworzono Królestwo Jerozolimskie na terenie Palestyny. Ostatnia bitwa podczas I krucjaty odbyła się pod Askalonem, gdzie prawie 10 000 wojsk egipskich, słabo zorganizowanych, zostało rozgromionych przez łacinników. I tak skończyła się pierwsza Święta Wojna, czyli wyprawa krzyżowa której cel osiągnięto. Gotfryd koronował się na króla Jerozolimskiego oraz nazwał siebie obrońcą Grobu Pańskiego. Niestety, wkrótce po koronowaniu się, Gotfryd zmarł w 1100 roku, wtedy władza jerozolimska uznała władzę hrabstwa Edessy.

Spływający do Palestyny feudałowie z biegiem czasu rozpoczęli zakładać Zakony Rycerskie, które miały bronić, spływających tam i mieszkających, pielgrzymów. Jednym z pierwszych takich zakonów byli Templariusze. Zakon utworzono w 1118 roku przez Hugona z Payens, rycerza z Szampanii. Także ten zakon miał podobne zasady jak inne, broniąc pielgrzymów, choć nie tylko. W 1128 roku została zatwierdzona wprowadzona przez papieża reguła, dzieki której Templariusze nie walczyli już tylko w obronie pielgrzymów, ale również atakowali niewiernych co bardzo wzmocniło państewka łacińskie na wschodzie.

Daniel22 – daniel_22@onet.eu
Korekta: Siwy

Reklama

Premiery

• 

  Polska premiera:

  23 Wrzesień 2014

  Premiera światowa:

  23 Wrzesień 2014

• 

  Polski świat:

  5 Kwiecień 2013

  Premiera światowa:

  17 Październik 2012

• 

  Polska premiera:

  25 Październik 2011

  Premiera światowa:

  25 Październik 2011

• 

  Polska premiera:

  19 Wrzesień 2008

  Premiera światowa:

  28 Maj 2008

• 

  Polska premiera:

  15 Grudzień 2006

  Premiera światowa:

  24 Październik 2006

• 

  Polska premiera:

  8 Marzec 2006

  Premiera światowa:

  19 Kwiecień 2005

• 
  

  Polska premiera:

  18 Październik 2003

  Premiera światowa:

  24 Wrzesień 2002

• 
  

  Polska premiera:

  1 Grudnia 2001

  Premiera światowa:

  18 Październik 2001